Interregionaal werk, haalbaar of illusie ?

Sinds 2019 (en waarschijnlijk ook daarvoor) wordt er in België gesproken over nauwere samenwerking tussen Vlaanderen en Wallonië op het gebied van interregionaal werken, met name voor de Vlaamse arbeidsmarkt.

Het idee is om in plaats van nieuw talent van buiten te halen (lees: buitenland), eerst te onderzoeken of hetgeen gezocht wordt niet al “gewoon” beschikbaar is in België, maar dan in de regio naast de deur.

Hoe dit precies vorm moet krijgen en wat het doel zou moeten zijn, wordt regelmatig (ten minste één keer in de vier jaar) besproken tussen de minister-presidenten van beide regio’s.

Een goed initiatief, maar blijkbaar zijn de effecten van de hiermee gemoeide acties nauwelijks voelbaar, en vraagt men zich nu af wat er gedaan kan worden om toch een significante impact te maken.

Er is serieus werk aan de winkel als je dit wilt bevorderen.

Ten eerste is er de taalbarrière: weinig Walen spreken Nederlands. Dan wordt het voor sommige functies al moeilijk deze in te vullen. Dan is er het vervoer. Hoe kom je van waar je woont (Wallonië) tot je werk in Vlaanderen?

Als je aan de grens van de regio woont en je vindt werk naast de deur, oké, maar Wallonië is niet zo dichtbevolkt als Vlaanderen, en zonder eigen vervoer ben je aangewezen op het openbaar vervoer. En daar zijn in België nog wel wat problemen mee.

Een eigen auto wordt ook steeds duurder; verzekeringen, brandstof en onderhoud. Slijtage aan de auto gaat sneller bij interregionaal werk (lees: grotere af te leggen afstanden) en kost dus meer. De werkgever compenseert dit niet altijd. En met het openbaar vervoer moet je wel in de buurt van een bushalte of treinstation wonen, anders wordt het een survivaltocht om van je huis naar je werk te geraken (en dat demotiveert meer dan één om te gaan werken in Vlaanderen).

De infrastructuur (wegennetwerk) in België, tja, je weet wanneer je in Vlaanderen rijdt of in Wallonië. Onderhoud van de wegen is niet top, de infrastructuur naar Brussel is niet aangepast aan de hoeveelheid mensen die daar werken of dagelijks voor andere zaken moeten zijn. Het is elke dag prijs met ongelukken, files en vertragingen, en dan heb ik het nog niet over de wegwerkzaamheden. Die worden niet gespreid, integendeel, laten we ze allemaal tegelijk doen, dat is handiger.

Denk aan de werken op de E411 (2jaar!), de werken in de 4-armen tunnel, op de ring van Brussel bij Zaventem, de brug van Vilvoorde (8 jaar!) etc. etc.

Op een bepaald moment had ik zelf, op een traject van 49 km, gecumuleerd 28 km wegwerkzaamheden gelimiteerd aan 70 km/uur en met een aantal rijstroken die verdwenen. Je kunt wel raden dat dit eindeloos fileleed oplevert en de reistijd aanzienlijk doet verlengen.

Al het bovenstaande helpt niet om een Waal over de streep te trekken om in Vlaanderen te gaan werken. Een work-life balance is moeilijk te vinden als je de helft van de tijd bezig bent met je woon-werktraject, dan nog eens moet werken en daarna je familieleven mag oppakken.

En als laatste, de wetten (fiscaal) tussen Vlaanderen en Wallonië lopen niet gelijk. Een voorbeeld: een auto wordt anders belast in Vlaanderen dan in Wallonië.

Maar wat kan je dan wel doen? Waar zou je kunnen beginnen?

Stop met het zoeken naar oplossingen op de korte termijn. De aangehaalde problemen kunnen simpelweg niet opgelost worden in een paar maanden.

Dus denk anders, focus op een lange termijninstelling.

Intensiveer de aandacht voor het leren van de Nederlandse taal op scholen in Wallonië (en als je toch bezig bent, voeg dan Engels toe).

Zorg dat bepaalde fiscale wetgeving (werk gerelateerd) gelijk loopt tussen de regio’s (wellicht federaal organiseren?).

Verbeter toegang tot openbaar vervoer, en maak dit laatste gratis (het is toch tenslotte een service die de overheid zou moeten leveren om de mobiliteit van haar inwoners te bevorderen?).

Zorg voor een betere infrastructuur die aangepast is of dynamisch kan worden gemaakt in spitsuren (denk aan Nederland, waar de pechstrook een spitsstrook wordt in geval van congestie).

En bevorder telewerken (met een goedkopere internetverbinding aub, want in vergelijking met Frankrijk kost dit een klein vermogen in België, en hier, raar genoeg, lopen de tarieven wel gelijk tussen de regio’s, maar dat is een ander verhaal).

En dit is waarschijnlijk nog het moeilijkste probleem om op te lossen: zorg dat de kloof tussen Franstalig en Nederlandstalig België verdwijnt.

Want het is gewoon dagelijks voelbaar dat de Vlamingen denken dat zij de economie van België draaiende houden en dat Wallonië alleen maar een kostenpost is.Maar waarom hebben ze de Walen dan nodig om hun werk te doen?

Source:
https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20230830_97026312
https://www.standaard.be/cnt/dmf20230830_97160293